Nội dung chính trong bài [Ẩn]

Trầm cảm và tăng cân thường song hành cùng nhau. Cả hai tình trạng này đều gây ra gánh nặng về tâm lý cho người bệnh. Cùng khám phá mối liên hệ giữa trầm cảm và cân nặng qua những nhận định của các chuyên gia sức khỏe dưới đây.

Trầm cảm và tăng cân liên hệ với nhau ra sao?

Một nghiên cứu đánh giá đã được thực hiện và đăng tải trên tạp chí Archives of General Psychiatry, nói về mối liên quan giữa béo phì với trầm cảm và ngược lại.

Một câu hỏi đã được đặt ra: Liệu người ta có tăng cân vì họ đang cảm thấy chán nản? Hay họ có trở nên trầm cảm vì sự tăng cân liên tục?

Tiến sĩ Leslie Heinberg, nhà tâm lý học, người đứng đầu của Viện Bariatric và Metabolic tại Cleveland Clinic (Mỹ) nói: “Đây là một trường hợp có mối liên hệ như gà và trứng. Nhưng chúng ta có thể nói rằng trầm cảm có rất nhiều triệu chứng khiến cho sự tăng cân trở nên tồi tệ hơn - những rối loạn thèm ăn, thiếu năng lượng, thiếu động lực để làm việc sẽ kích thích việc ăn uống tăng lên”.

Trong năm 2009, các nhà nghiên cứu tại Đại học Alabama ở Birmingham (Anh) đã báo cáo rằng: “Những người trầm cảm có khuynh hướng tăng cân nhanh hơn những người không mắc bệnh này”.

Phần lớn, những người tăng cân thường tăng lượng mỡ bụng. Điều đó thực sự không tốt bởi: Mỡ bụng là một yếu tố nguy cơ đối với bệnh đái tháo đường type 2, bệnh tim mạch và tăng huyết áp.

Trầm cảm sẽ đi kèm với một bộ các yếu tố nguy cơ của chính nó, bao gồm tự tử, cô lập xã hội, ma túy, nghiện rượu và lo lắng thái quá. Dù cho yếu tố nào đến trước - trầm cảm hoặc thừa cân/béo phì – thì đó luôn là sự kết hợp rất không lành mạnh.

Có thể thấy, trầm cảm và cân nặng là hai yếu tố có liên hệ mật thiết với nhau. Vậy khi bạn đang bị trầm cảm và bắt đầu hay đã tăng cân không kiểm soát thì giải pháp ở đây là gì?

Khi bị cả trầm cảm và tăng cân cần điều trị cái gì trước?

"Một số loại thực phẩm, đặc biệt là thực phẩm có hàm lượng chất béo và đường cao, làm cho bạn cảm thấy tốt hơn, nhưng nó chỉ có tác dụng trong một thời gian ngắn", nhà tâm lý học James Gordon, tác giả của cuốn: “Hướng dẫn cho bạn hành trình bảy giai đoạn thoát khỏi trầm cảm” nhận định.

Gordon nói: "Cảm giác đó khiến bạn muốn ăn nhiều hơn, bạn sẽ cảm thấy bản thân không tốt khi ăn nhiều vậy. Điều đó dẫn đến trầm cảm nặng hơn, ăn uống nhiều hơn và tăng cân nhiều hơn. Đó là một chu kỳ luẩn quẩn". Việc thoát khỏi chu kỳ đó được coi là một thách thức thực sự.

"Khi chán nản, bạn sẽ khó rời khỏi giường và cũng ít chú ý đến những gì bạn đang ăn", theo Edward Abramson, Giáo sư tâm lý học của Đại học California State tại Chico, tác giả của cuốn: “Cảm xúc ăn uống: Những điều bạn cần biết trước khi bắt đầu một chế độ ăn mới”.

Đối với bác sĩ, điều quan trọng là phải tìm ra trầm cảm hay vấn đề cân nặng xuất hiện trước đối với bệnh nhân. Và câu hỏi đặt ra là, sẽ điều trị vấn đề nào trước?

Abramson nói: "Nếu khám chữa cho một bệnh nhân đang bị trầm cảm và thừa cân trầm trọng, thì trầm cảm sẽ là trọng tâm chính để tôi điều trị. Nhưng nếu vấn đề cân nặng khiến họ bị trầm cảm, và việc ăn của họ ngoài tầm kiểm soát, thì chế độ ăn uống sẽ trở thành trọng tâm chính".

Giải pháp nào hiệu quả cho cả trầm cảm và tăng cân

Điều trị trầm cảm thường có cách tiếp cận đa dạng, có thể bao gồm liệu pháp nói chuyện và thuốc tây, kết hợp tập thể dục, chế độ ăn uống lành mạnh và các biện pháp bổ trợ khác.

Cần chú ý, tăng cân là một tác dụng phụ thường gặp của một số thuốc chống trầm cảm. Vậy nên việc dùng thuốc tây cần được cân nhắc.

Những người vừa thừa cân vừa trầm cảm có thể tự cải thiện theo cùng một “đơn thuốc” là tập thể dục với các bài tập phù hợp với thể trạng.

Abramson nói, "Tôi sẽ không nhất thiết yêu cầu họ xem xem họ đang ăn gì, nhưng tôi sẽ làm việc với họ để giúp họ vận động”.

Khi bắt đầu điều trị, đi bộ là lựa chọn đầu tiên. Abramson khuyên nên chọn một máy đo sức đi bộ của chân trong khi đi bộ. Bằng cách đo số bước đi trong lúc đi bộ, họ có thể theo dõi sự tiến bộ của bản thân.

Heinberg thường điều trị bằng cách cho bệnh nhân đi bộ. Cô thích tập trung vào điều trị trầm cảm trong 6 đến 8 tuần đầu tiên, và chỉ chú ý vào việc duy trì cân nặng chứ không giảm cân. Một khi trầm cảm được kiểm soát, vấn đề cân nặng sẽ dễ giải quyết hơn.

Tập thể dục là một phần quan trọng trong điều trị thừa cân và trầm cảm, vì nó cho phép bệnh nhân có thể tự chăm sóc bản thân. Gordon cho rằng, tập thể dục là “thuốc kê toa” tốt nhất để điều trị chứng trầm cảm nhẹ đến trung bình và giúp cải thiện chứng trầm cảm nặng. Hãy bắt đầu với các môn thể thao mà bạn thích, bởi bạn có khả năng gắn bó lâu dài với chúng hơn.

Gordon cũng khuyến cáo người bệnh nên từ bỏ sở thích dùng thức ăn nhanh và các thói quen ăn uống không lành mạnh khác; thay vào đó, hãy dành thời gian để nấu ăn cho chính mình...

Mặc dù giảm cân và cải thiện tâm trạng là mục tiêu cuối cùng trong điều trị trầm cảm kèm theo béo phì, nhưng hãy lưu ý rằng thuốc chống trầm cảm có thể gây tăng cân và ăn kiêng không đúng cách cũng có thể làm trầm trọng thêm bệnh trầm cảm. Nên nhớ, bác sỹ sẽ là người tư vấn cho bạn chế độ ăn kiêng, tập luyện cũng như sử dụng thuốc điều trị hợp lý để vừa đạt kết quả vừa ít tác dụng phụ.

Một phương pháp mới giúp hỗ trợ điều trị trầm cảm mà không gây béo phì đó là sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên có thành phần hợp hoan bì (vỏ cây hợp hoan). Hợp hoan bì là một vị thuốc đầu tay, được các thầy thuốc đông y dùng chuyên biệt để giúp giảm các triệu chứng cho người bệnh suy nhược thần kinh, trầm cảm, mất ngủ.

Ngày nay, các nhà khoa học đã sử dụng hợp hoan bì làm vị thuốc chính trong sản phẩm hỗ trợ điều trị suy nhược thần kinh, trầm cảm có tên Kim Thần Khang. Sản phẩm có tác dụng hỗ trợ điều trị suy nhược thần kinh, trầm cảm, rối loạn lo âu, đau đầu, mất ngủ, cải thiện triệu chứng của người bệnh an toàn và hiệu quả.

Để hiểu thêm về sản phẩm, chúng ta hãy cùng nghe GS.TS  Nguyễn Văn Thông nói về tác dụng của các thành phần trong thực phẩm chức năng Kim Thần Khang.

GS.TS Nguyễn Văn Thông nói về tác dụng của các thành phần trong thực phẩm chức năng Kim Thần Khang.

Trầm cảm và tăng cân có thể đi kèm với nhau vì nhiều lý do, tuy nhiên, có nhiều cách để bạn cải thiện cả hai tình trạng này. Hãy tìm cho mình hướng điều trị phù hợp nhất nhé!