"Run cầm cập", "run như cầy sấy" là những phản ứng tự nhiên của cơ thể trong những trường hợp như khi gặp thời tiết lạnh, gặp chuyện buồn, vui xảy ra đột ngột. Run có thể hồi phục khi tâm lí ổn định trở lại nên nhiều người cho rằng đây là một dấu hiệu không đáng lo ngại. Tuy nhiên, đối với một số người, đó lại là một dấu hiệu bệnh lí của hội chứng rối loạn lo âu.

Rối loạn lo âu gia tăng nhanh chóng theo áp lực, thời gian  

Rối loạn lo âu chủ yếu do tình trạng lo lắng, căng thẳng quá mức và lâu dài. Đây là một rối loạn tâm lý ngày càng phổ biến và gia tăng cùng với công việc và áp lực của cuộc sống. Ngoài ra còn một yếu tố khác như chấn động tâm lý, tinh thần; thời kì mãn kinh ở phụ nữ tuổi trung niên; bệnh lý tim mạch, dạ dày, tuyến giáp; tác dụng phụ của thuốc; sử dụng nhiều rượu bia, cafein; ô nhiễm môi trường… cũng gây ra rối loạn lo âu.

Những người bị rối loạn lo âu có những biểu hiện như thường xuyên cảm thấy bồn chồn, lo lắng, bất an; Mệt mỏi, đau đầu, mất ngủ; Đau nhức cơ bắp; Dễ giật mình, thở nhanh, ra nhiều mồ hôi, run rẩy, co quắp chân tay, căng cơ,... Trong đó tình trạng run thường trở thành bệnh lý và người bệnh cùng lúc có thể phải gánh chịu cả hai bệnh run và lo âu.

Run vừa là hậu quả, vừa là nguyên nhân của rối loạn lo âu

Run là triệu chứng thường gặp khi lo lắng, căng thẳng với các biểu hiện như run tay, run chân, nói run, hay run toàn thân. Người mắc rất khó kiểm soát được sự xuất hiện, mức độ và tần suất run. Chứng run trong lo âu khiến người bệnh lo lắng và càng lo lắng, căng thẳng thì càng làm tình trạng rối loạn lo âu ngày một trở nên trầm trọng . Vì thế, run có thể là hậu quả nhưng cũng có khi là nguyên nhân của rối loạn lo âu.

Rối loạn lo âu có thể làm mất cân bằng và gây rối loạn chức năng của các cơ quan, các tuyến tiết trong cơ thể, dẫn đến run:

Tăng tiết adrenalin: Rối loạn lo âu làm tuyến thượng thận tăng tiết adrenalin – Một chất kích thích thần kinh trung ương gây ra tình trạng hồi hộp, căng thẳng, run…

Thiếu hụt Magie: Nhiều giả thuyết cho rằng rối loạn âu có thể làm thiếu hụt vitamin, chất khoáng, đặc biệt là magie, dẫn đến run và rung giật cơ bắp. Bởi khi lo lắng, căng thẳng cơ thể tăng sử dụng magie – một khoáng chất giúp làm tăng tính bền vững và ổn định dẫn truyền thần kinh, sự co cơ.

Căng cơ: Lo âu gây căng cơ dẫn đến các chuyển động bất thường hay co giật và tăng tiêu thụ năng lượng ở cơ. Cơ tiêu thụ năng lượng nhiều hơn dẫn đến nhanh cạn kiệt, có thể gây run không kiểm soát.

Tập trung vận động quá mức: Rối loạn lo âu làm người mắc tăng tập trung vào các cơ để thực hiện hoạt động, tạo cảm giác khác thường về cơ và gây rụn.

Mất nước: Lo lắng, căng thẳng gây tăng tiết mồ hôi và ngược lại, tạo sự liên kết giữa hai trạng thái và tăng biểu hiện run. Bởi nước chiếm khoảng 82% trong máu, mất nước làm giảm lượng máu cung cấp cho các cơ dẫn đến giảm khả năng vận động, gây run.

Thay đổi lối sống giúp giảm "run"

Thay đổi lối sống, sinh hoạt: Luôn tạo tâm lý thoải mái, vui vẻ bằng cách gặp gỡ gia đình, bạn bè; tham gia các hoạt động ngoại khóa; Nghe nhạc nhẹ; Làm công việc yêu thích như đi du lịch, nấu ăn, đọc sách, trồng cây…Ngoài ra luyện tập thể dục, thiền, yoga hay đi bộ giúp bạn cơ thể được thư giãn, làm mềm cơ và hồi phục vận động. Không làm việc gắng sức hay cố gắng tập trung làm việc. Hãy nghỉ ngơi, thư giãn khi bạn cảm thấy căng thẳng. Ngủ đủ giấc, không nên thức quá khuya. Không sử dụng rượu bia, thuốc lá, cafe, trà đặc…

Giải tỏa căng thẳng: Nên chia sẻ những khó khăn, áp lực mà bạn đang gặp phải với người thân, bạn bè hoặc viết nhật kí để gạt bỏ những suy nghĩ tiêu cực và áp lực lên cuộc sống của bạn. Bạn cũng nên tham gia các tổ chức cộng đồng để được hỗ trợ, cảm thông và chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức. Nếu các biện pháp trên không cải thiện được tình trạng của bạn, ban cần sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý sẽ giúp bạn giải tỏa, gỡ bỏ những khó khăn, căng thẳng mà bạn đang gặp phải.

Liệu pháp nhận thức hành vi: Truyền đạt những kĩ năng để có thể xác định những hành vi, suy nghĩ tiêu cực và thay đổi bằng những hướng tích cực.

Đối với chứng run do rối loạn lo âu thì việc điều tiết cảm xúc có một vai trò gần như quyết định trong hỗ trợ điều trị. Bên cạnh đó, việc luyện tập thường xuyên kết hợp chế độ ăn uống hợp lý có thể hạn chế được một  phần nguyên nhân gây run do rối loạn lo âu và giúp cải thiện chứng run.

Hít thở sâu: Hít sâu, thở chậm là một trong những cách luyện tập giúp điều tiết cảm xúc, làm giảm sự căng thẳng thần kinh và tăng sự thư giãn cho cơ bắp.

Chạy bộ, tập thể dục: Làm tăng sử dụng adrenalin dẫn đến giảm nồng độ adrenalin trong máu, khi đó hệ thần kinh trung ương không bị kích thích, nên giảm các triệu chứng hồi hộp, căng thẳng và run.

Chế độ ăn uống: Uống nhiều nước và cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, đáp ứng nhu cầu hoạt động của các cơ, do đó có thể cải thiện được chứng run.

Làm cách nào để cải thiện chứng run và rối loạn lo âu

Khi tình trạng của bạn không có tiến triển hay ngày càng trầm trọng, ngoài một số thuốc giúp cải thiện triệu chứng do rối loạn lo âu như: Thuốc ngủ (tạo giấc ngủ sâu và chất lượng), thuốc an thần (có tác dụng trấn tĩnh, giảm lo lắng)…Bên cạnh đó bạn có thể kết hợp sử dụng một số thực phẩm hỗ trợ có nguồn gốc thảo dược, chứa một số thành phần dược liệu có tác dụng an thần, trấn tĩnh, giúp dễ ngủ, ngủ sâu giấc được sử dụng trong các bài thuốc dân gian như hợp hoan bì, ngũ vị tử, viễn chí…Bổ sung vitamin và chất khoáng (vitamin B1, vitamin B6…) giúp tăng cường nuôi dưỡng và bảo vệ tế bào não, ổn định dẫn truyền.