Trầm cảm và tiểu đường có mối liên hệ như thế nào?

Trầm cảm là tình trạng rối loạn tâm thần phổ biến nhất có liên quan với đái tháo đường. Tuy nhiên, đa số người bệnh không được phát hiện và điều trị trong chăm sóc sức khỏe ban đầu. Vậy sự liên quan này như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết sau.

Trầm cảm và tiểu đường có mối liên hệ như thế nào?

Tác hại của trầm cảm trong đái tháo đường

Trầm cảm có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường týp 2. Ngược lại, đái tháo đường làm tăng 3 lần nguy cơ mắc bệnh trầm cảm, nhất là ở những người đái tháo đường đã xuất hiện biến chứng.

Nguy cơ tử vong tăng lên gấp 5 lần. Trầm cảm có liên quan với tử vong ngay cả khi bệnh nhân bị trầm cảm nhẹ hoặc chưa có biểu hiện lâm sàng. Bệnh nhân cao tuổi bị bệnh đái tháo đường týp 2 và những người có biến chứng thuộc nhóm có nguy cơ cao.

Khi bị trầm cảm, các gánh nặng liên quan đến đái tháo đường được xem là nghiêm trọng hơn, và sự hài lòng với việc điều trị đái tháo đường là thấp hơn. Bệnh nhân bị trầm cảm và đái tháo đường thường ít hoạt động thể lực, tăng xu hướng hút thuốc lá, thói quen ăn uống ít có lợi cho sức khỏe và sự tuân thủ điều trị đái tháo đường kém.

Trầm cảm có liên quan đến cách đánh giá tiêu cực về các liệu pháp insulin ở người chưa từng sử dụng insulin, và điều này có thể gây trì hoãn việc điều trị đái tháo đường, chẳng hạn như chậm khởi đầu điều trị bằng insulin trong đái tháo đường týp 2. Trong một nhóm bệnh nhân được lựa chọn ở bệnh viện cho thấy tình trạng trầm cảm kéo dài hơn, tái phát nhiều hơn và mức độ nặng hơn ở người có bệnh đái tháo đường.

Chẩn đoán trầm cảm ở người đái tháo đường

Việc chẩn đoán và điều trị sớm trầm cảm ở người đái tháo đường là rất quan trọng, tuy nhiên trên 50% trường hợp trầm cảm trong đái tháo đường là không được chẩn đoán. Ba lý do khiến bệnh khó phát hiện đó là: nếu bệnh đái tháo đường được kiểm soát kém cũng có các triệu chứng tương tư như trầm cảm: mệt mỏi, sụt hoặc tăng cân, thay đổi cảm giác ngon miệng, rối loạn giấc ngủ...; người bệnh không tự nhận ra các dấu hiệu trầm cảm, hoặc có biết cũng ít khi thông báo cho bác sĩ; thầy thuốc thiếu sự quan tâm hoặc do khả năng hạn chế.

Trên thực tế, chỉ có khoảng 1/3 số trường hợp trầm cảm ở người đái tháo đường được chẩn đoán. Vì vậy, khi người thân phát hiện người bệnh có các biểu hiện hoặc hành vi bất thường thì nên sớm thông báo cho thầy thuốc.

Điều trị trầm cảm và đái tháo đường

Việc đầu tiên là tìm ra các yếu tố dẫn đến trầm cảm và loại trừ chúng. Các chiến lược đồng chăm sóc sẽ giúp cải thiện sức khỏe người đái tháo đường và trầm cảm, giúp giảm gánh nặng của bệnh. Dùng thuốc chống trầm cảm, cùng với thay đổi lối sống như tập thể lực thường xuyên, chế độ ăn... sẽ giúp cải thiện tốt cho cả bệnh trầm cảm và đái tháo đường. Ngoài ra, người trầm cảm cần có sự quan tâm giúp đỡ của người thân trong gia đình và các chuyên gia tâm lý.

Phòng ngừa trầm cảm ở người đái tháo đường

Mỗi bệnh nhân có những hoàn cảnh riêng biệt và ứng xử với bệnh hoàn toàn khác nhau. Do đó, người bệnh đái tháo đường nên sớm chấp nhận rằng mình mắc bệnh đái tháo đường và cần điều chỉnh một số hành vi sống như: Bỏ ngay thuốc lá, giữ tinh thần lạc quan, duy trì luyện tập thể lực, tìm hiểu nhiều về bệnh đái tháo đường và việc điều trị bệnh. Tự chịu trách nhiệm chăm sóc cho chính mình. Đặt mục tiêu điều trị, nhưng nên hiểu rằng cần có thời gian đạt được mục tiêu đó để tránh tâm lý bi quan, chán nản, dễ dẫn đến không tuân thủ chế độ điều trị.

Chia sẻ cảm xúc với người thân trong gia đình và bạn bè, giúp họ hiểu về bệnh đái tháo đường và tạo điều kiện cho mình thực hiện chế độ ăn cũng như các chế độ điều trị và luyện tập một cách nghiêm túc.

Tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ khi có bất kỳ thay đổi nào trong cơ thể, đặc biệt là những tổn thương ở bàn chân để có các biện pháp xử trí kịp thời, tránh nguy cơ cắt cụt chi.

Trầm cảm là căn bệnh của xã hội hiện đại. Nhận thức đúng đắn triệu chứng, nguyên nhân, và hậu quả sẽ giúp mọi người có liệu pháp chữa trị kịp thời và hiệu quả, cũng như có các biện pháp phòng ngừa tích cực như cân bằng cuộc sống, và công việc, duy trì tập luyện thể dục thể thao đều đặn. Dù mắc hay không thì bạn cũng cần có một kế hoạch để phòng ngừa, kiểm soát chứng bệnh này. Đã có nghiên cứu cho thấy việc tập luyện thể thao nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày có thể giúp bạn giảm căng thẳng và lo lắng, cải thiện giấc ngủ và tránh xa hoặc giữ trầm cảm không nặng hơn. Một số bài tập đều đặn rất tốt cho việc cải thiện cũng như phòng ngừa trầm cảm như: Yoga, thiền định, đi bộ, đạp xe đạp, khí công dưỡng sinh…Những bài tập trên có thể giúp bạn có một tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng, áp lực trong cuộc sống. Từ đó giúp phòng ngừa trầm cảm. Mặt khác nếu bạn đang bị trầm cảm thì những thói quen thường ngày này có thể giúp bạn cải thiện triệu chứng hoặc giữ cho trầm cảm không nặng hơn. Ngoài ra chúng ta có thể sử dụng sản phẩm có nguồn gốc thảo dược hàng ngày để hỗ trợ điều trị cũng như phòng ngừa trầm cảm. Phương pháp này cũng mang lại tác dụng tích cực và an toàn cho người dùng bởi không gây tác dụng phụ. Nổi bật là thực phẩm chức năng Kim Thần Khang với thành phần chính là cao hợp hoan bì cùng các thảo dược quý khác như ngũ vị tử, uất kim, táo nhân... Sản phẩm có tác dụng hỗ trợ điều trị suy nhược thần kinh, trầm cảm, rối loạn lo âu, đau đầu, mất ngủ… sẽ giúp cải thiện triệu chứng an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, tùy đáp ứng của từng cơ địa mỗi người mà hiệu quả tác dụng của sản phẩm là khác nhau.

Để hiểu thêm về sản phẩm, chúng ta hãy cùng nghe GS.TS Nguyễn Văn Thông nói về tác dụng của các thành phần trong thực phẩm chức năng Kim Thần Khang.

GS.TS Nguyễn Văn Thông nói về tác dụng của các thành phần trong thực phẩm chức năng Kim Thần Khang.

Kim Thần Khang vừa vinh dự nhận giải thưởng "Top100 – sản phẩm tốt nhất cho gia đình, trẻ em lần thứ 4 – năm 2016" do "Báo Lao động – Thương binh và xã hội" trao tặng tháng 7 năm 2016.